Zo bepaal ik wat ik vind van een bier

Helderheid scheppen, daar waar veel onduidelijkheid heerst. Dat is een van mijn belangrijkste taken als biersommelier. Ik moest daar erg aan wennen. Ik vind het normaal om alle mensen in mijn omgeving hun eigen mening te gunnen. En zelfs de vrijheid om zich te vergissen. Maar ik ga eraan voorbij dat het voor velen kennelijk moeilijk is ergens een mening van de vormen. Van bier bijvoorbeeld. In mijn rol als biersommelier ben ik plotseling Hij Die Alles Weet Van Bier en kijken mensen naar mij. Want ik heb vast een mening waar zij dan houvast aan kunnen hebben. “O, help!”

Maar gelukkig: alles went. Ook een rol als meningenmaker.

De vraag die ik veel hoor, is hoe ik bepaal wat voor mening ik heb over een bier. Die ervaring delen met anderen helpt hen misschien zelf om hun eigen mening over een bier te vormen. Daarom gaat dit stukje over de manier waarop ik bepaal wat ik vind van een bier.

Losse pols

Een van de belangrijkste dingen is dat een brouwer die met toewijding, en naar eer en geweten een bier maakt, het verdient dat ik een gefundeerd oordeel erover vorm. Iets vinden van zo’n bier doe ik dus niet zomaar, vanuit de losse pols. Daar neem ik even een moment tijd voor.

Mijn mening over zo’n bier komt tot stand doordat ik proef. Hoe proeven praktisch in z’n werk gaat, dat heb ik eerder in een blogje hier al eens uit de doeken gedaan. Op basis van wat ik proef, stel ik mezelf eerst twee basale vragen: is het prettig wat ik proef, en klopt het.

Een positieve mening heb ik over bieren waarvan ik het prettig vind om ze te drinken. Onprettige bieren hebben ‘off flavours’. Voor het woord ‘flavour’ heeft het Nederlands eigenlijk geen treffend eigen begrip. Want het betekent in feite ‘dat wat je waarneemt via je neus en je mond’: een combinatie van geur, smaak en mondgevoel. Off flavours in alcoholvrij bier zijn bijvoorbeeld hele weeïge, vettige moutsmaken. Of hele schelle, bijna blikkerige smaaktonen van technisch geavanceerd bewerkte hop. Die ook nog eens met hun opdringerige mondgevoel heel lang bij je blijven. Qua geuren kan in non alcoholic bier een aroma van kuilgras nog wel eens nadrukkelijk aanwezig zijn, te midden van de andere geuren die je ruikt.

Extreem

Dan die andere vraag: klopt het? Het antwoord daarop is tweeledig. In de eerste plaats is het een kwestie van balans: werken al die geuren en smaken in het bier goed samen. Of zijn er tonen die er bovenuit steken en de totaalindruk verstoren? Daarnaast: voldoet een bier aan de verwachtingen die de brouwer mij als liefhebber voorspiegelt. Om een extreem voorbeeld te noemen: zet de brouwer op het etiket ‘pils’, maar ruik ik geuren van banaan en ziet het bier er bovendien mistig uit? Dan luidt het antwoord op die vraag of het klopt: nee, helaas niet.

Wat opvalt is dat de indruk die ik krijg van een bier, verandert in de tijd. Ja, echt. Want vanaf met moment waarop je het hebt ingeschonken in je glas, treden er allerlei ontwikkelingen op in de geur en de smaak. Dat komt omdat het bier warmer wordt als het uit de koelkast op kamertemperatuur komt. Maar ook zuurstof uit de lucht is van invloed op het bier. Dat kan ervoor zorgen dat er zich smaken ontwikkelen die na een paar slokken toch gaan tegenstaan. Het is me meer dan eens overkomen dat ik een bier na de eerste indruk redelijk enthousiast incheckte op Untappd. Maar dat ik later mijn beoordeling fors naar beneden bijstelde. Daarom wacht ik tegenwoordig tot ik tenminste halverwege het glas ben, om te voorkomen dat ik voorbarig een oordeel vel.

Tandenpoetsen

Een onprettige nasmaak wil voor mij ook nog wel eens een afknapper zijn. Dus eigenlijk kan ik mijn eindoordeel over een bier pas vellen als het al een uur geleden is dat ik het laatste slokje heb doorgeslikt. Ik herinner me dat van de oude Hertog Jan 0.0%. Toen ik die voor het eerst met aandacht proefde, vond ik de eerste indrukken best oké. Dat veranderde naarmate het bier warmer werd in mijn glas. En ’s avonds bij het tandenpoetsen werd ik het nog steeds gewaar: alsof de kwistig toegepaste hoppreparaten een metalig laagje in mijn mond had gevormd. Way too much…

Hoe bepaal ik wat ik vind van een bier? Een hele belangrijke vraag bewaar ik bij mijn meningsvorming voor het laatst. Zou ik dat bier nog een keer willen drinken? Is het voor herhaling vatbaar? Of houden we het bij deze ene, eerste kennismaking? Wat dat betreft werkt het met het voor de eerste keer proeven van een bier net als bij een date. Daarbij hebben de meeste mensen die mij vragend aankijken over bier, vast een veel duidelijkere opvatting over wat ze ervan vinden.

Met dit bier wil ik absoluut voor een tweede keer op date... 🥰: Maltgarden Sunset Free Red